Anadolu’nun Türk-İslam yurdu haline gelmesinde en önemli etkenlerden olan Anadolu Erenlerinin isimleri Gümüşhane’nin zirvelerinde yaşatılıyor.
Güvenç Abdal, Abdal Musa ve Burga Baba gibi Alevi-Bektaşi geleneğinin önde gelen temsilcilerinin isimlerinin verildiği bu zirveler, her yıl çok sayıda ziyaretçiye de ev sahipliği yapıyor.
Konuyla ilgili Gümüşkoza’ya bilgiler veren Araştırmacı-Yazar Sefa Öztürk, bu isimlerden Güvenç Abdal’ın, 13. yüzyılda Hacı Bektaş Veli’nin görevlendirmesiyle Kürtün İlçesi Taşlıca Köyü’ne gelerek tekke kurduğunu ve bu tekkenin Karadeniz bölgesinde iskân ve irşadı yönlendiren temel birim olduğunu söyledi.
Güvenç Abdal ve ocağının bölgede adeta bir pusula olduğunu dile getiren Öztürk, “Abdal Musa ve Burga Baba’da bu ocağa bağlı erenlerdendir. Güveç Abdal’ın adı Güvende yaylasında yaşatılırken Abdal Musa ve Burga Baba’nın isimleri de Gümüşhane’nin en yüksek zirvelerine verilmiştir” dedi.
Her iki zirvenin de geleneksel kültürde kutsal kabul edilen iki yüksek dağ zirvesi olduğuna vurgu yapan Öztürk, “Eski Türk inancı olan Şamanizm’de dağların tanrı makamı olduğuna inanılır ve dağ tepelerinde kurbanlar kesilirdi. Bu dağ kültü Anadolu Aleviliğinde de kimlik değiştirerek devam etmiştir. Bölgemize 14. yy. başlarında yerleşmeye başlayan ve alevi inancına sahip olan Çepni Türkleri de bu dağ kültü gereği, zirveleri kutsayıp dönemin dervişlerinin isimlerini vermiştir” diye konuştu.
Abdal Musa Tepesi’nin 3330 metrelik rakımı ile Gümüşhane’nin en yüksek noktası olduğunu belirten Öztürk, “Abdal Musa; Antalya, Elmalı’da tekkesi bulunan ve Hacı Bektaşi Veli döneminin sonlarına doğru yaşamış çok önemli bir alevi dervişidir. Bugün Anadolu’nun birçok yerinde adına törenler düzenlenip, kurbanlar kesilmektedir. Bizim bölgemizde de adı en yüksek zirveye verilmiştir. Çevrede ve haritalarda Abdal Musa tepesi olarak geçse de Şiran İlçesi Kırıntı Köyünde ise Abdal Dede diye adlandırılır” ifadelerini kullandı.
Burga Baba Tepesi’nin ise 2953 rakıma sahip olduğunu aktaran Öztürk, “Abdal Musa Tepesinin yakınlarında bulunan bir diğer tepede Burga Baba tepesidir. Burga Baba’nın asıl ismi Barak Babadır. Zaman içinde adı değişikliğe uğrayarak yörede Burga Baba, Burgu Baba gibi isimler almıştır. Barak Baba, 1257 yılında Tokat’ta doğmuştur. Çok ilginç davranışları olan, tuhaf giysili bir derviş olup yaşam öyküsü çok renklidir. Aleviliği benimseyen İlhanlı hükümdarı Olcaytu zamanında onun desteğiyle; Tokat, Amasya ve doğusundaki tüm Türkmen ve Çepnileri örgütlemiş, düşünce ve davranışlarıyla derin izler bırakmıştır” dedi.
Gerek Güvende Yaylasının, gerek Abdal Musa Zirvesinin gerekse de Burga Baba Zirvesinin yaz aylarında çok sayıda ziyaretçiyi ağırladığını kaydeden Öztürk, “Şiran İlçemize Bağlı Kırıntı köyümüzde her yıl Burga Baba şenlikleri düzenlenir. Eskiden Şenlikler, yayladan göçün köye indiği son gün yapılırdı. Önce Burga Baba tepesi ziyaret edilir, sonra daha aşağıdaki şenlik alanına inilerek kurban kesilirdi. Suda haşlanarak pişirilen etin yanında, zirveden getirilen karın karıştırıldığı yoğurt ve un helvası yenirdi. Şimdi yaylacılık geleneği kalmadığından, önceden tespit edilen bir günde daha geniş kapsamlı şenlikler düzenlenerek bu gelenek sürdürülüyor” şeklinde konuştu.
YORUMLAR